Hint safranı olarak da bilinen zerdeçal, sağlık yararları ile bilinen çok yıllık otsu bir bitkidir. Zerdeçal yüzyıllardır mutfaklarda kullanılan eşsiz bir baharat olarak bilinmektedir. Gıdalara renk, lezzet ve besin katmasıyla bilinen derin, altın-turuncu bir baharat olan zerdeçalın hem antioksidan hem de antienflamatuar özellikleri vardır.
Bu içeriğimizde zerdeçal hakkında bilgiler bulabilirsiniz.
Zerdeçal Nedir?
Zerdeçal, kurkumin, zerdeçal, safran kökü, sarı kök, zerdeçal, Hint safranı olarak da bilinen zerdeçal çok yıllık otsu bir bitkidir. Bu bitkinin anavatanı Güney Asya’dır. Asya’nın tropikal bölgelerinde, özellikle Pakistan, Hindistan, Çin ve Bangladeş’te yaygın olarak yetişir.
Tozu baharat olarak kullanılan zerdeçal, gıdalara renk, tat ve besin kattığı bilinmektedir. Altın-turuncu renk tonlarındadır. Zerdeçal, zencefil ailesine aittir. Zencefilin bir akrabası olan zerdeçal, yerli bir Asya bitkisinin köksapından gelir. Bu bitki yüzlerce yıldır yemek pişirmede kullanılmaktadır. Ayrıca Çin ve Hindistan’da Ayurveda ve diğer klasik tıp formlarında da kullanılmıştır.
Zerdeçal Nasıl Yetiştirilir?
Geçmişi çok eskilere dayanan ve beslenme uzmanları tarafından sıklıkla tavsiye edilen zerdeçal, hava şartlarının ılık ve nemli olduğu yerlerde oldukça sağlıklı bir şekilde yetişebilmektedir.
Bakımı oldukça zor olan zerdeçal çok iri bir bitki olduğu için bu bitkiyi evde yetiştirmek zordur. Genel olarak sağlıklı bir yaşam alanı oluşturmak için seralarda yetiştirilmesi tavsiye edilir.
Hasat süresi 9 aylık bir dönemi kapsayan zerdeçal, 1000 metrekarelik alanda 1 tona kadar eser verebiliyor. Yılda bir kez hasat edilmesi tavsiye edilen bu bitki taze veya toz halinde satılmaktadır.
Zerdeçalın Faydaları Nelerdir?
Sarı bir baharat olan zerdeçal, yemeklerinize lezzet katmaktan fazlasını yapar. Zerdeçalın hazinesi, kurkuminin faydalarında yatmaktadır. Curcumin, antioksidan ve antiinflamatuar özelliklere sahiptir. Araştırmacılar, artritten ülseratif kolite kadar enflamasyonun rol oynadığı hastalıklara yardımcı olup olmayacağını araştırıyorlar.
Smoothie’lere ve körilere eklenmesi kolay olan baharat, aşağıdaki sağlık yararları söz konusu olduğunda umut vaat ediyor:
İltihabı azaltır: Enflamasyonun vücudunuzdaki dokuları etkilemeye başladığı kronik durumlar için zerdeçal almak yardımcı olabilir. Ülseratif kolitli hastalar üzerinde yapılan bir çalışmada, reçeteli ilaçlarla birlikte günde 2 gram kurkumin alanların, ilacı tek başına alanlara göre remisyonda kalma olasılığı daha yüksekti.
Belleği geliştirir: Başka bir klinik çalışma, 18 ay boyunca günde iki kez alınan 90 miligram kurkuminin, demansı olmayan yetişkinlerde hafıza performansını iyileştirmeye yardımcı olduğunu gösterdi.
Ağrıyı azaltır: Zerdeçal ayrıca artrit tedavisi için hem klasik Çin tıbbında hem de Ayurveda’da derin köklere sahiptir. Araştırmalar, zerdeçal özü almanın potansiyel olarak osteoartrit ağrısını azaltabileceğini öne sürmesine rağmen, daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Serbest radikallerle savaşır: Zerdeçalın antioksidan özellikleri vardır ve bir çalışma, serbest radikalleri nötralize ederek vücudunuzu koruyabileceğini göstermektedir.
Kalp hastalığı riskini azaltır: İltihabı ve oksidasyonu azaltmaya yardımcı olma özelliği ile zerdeçal, kalp hastalığı riskini azaltabilir. Zerdeçal, kolesterol seviyelerini yönetmek için ilaçlarla birlikte kullanıldığında da yardımcı olabilir. Çalışmalar, kurkuminin güvenli olduğunu ve belirli kolesterol seviyelerini düşürerek kalp hastalığı riski taşıyanları koruyabileceğini gösteriyor, ancak ne kadar ve ne kadar etkili olduğuna bakmak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var.
Depresyonla savaşmaya yardımcı olur: Depresyonunuz varsa, beyin kaynaklı nörotrofik faktör (BDNF) olarak bilinen protein azalır ve öğrenme ve hafızaya yardımcı olan hipokampusunuz küçülmeye başlar. Bir çalışma, kurkuminin BDNF seviyelerini yükseltebileceğini ve değişiklikleri tersine çevirebileceğini göstermektedir.
Bu faydalar kişiden kişiye değişebileceğinden, birçoğunun etkinliği hakkında daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Tek başına zerdeçal kullanmak, herhangi bir sağlık sorununun analizi değildir. Bu nedenle, bir doktora danışmanız şiddetle tavsiye edilir.
Zerdeçalın Yan Etkileri Nelerdir?
Zerdeçalın yan etkileri hakkında bilinen bir çalışma yoktur. Aroması oldukça yoğun bir baharat olan zerdeçal, alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Özellikle alerjik kişilerde vücudun çeşitli yerlerinde reaksiyonlar meydana gelebilir.
Zerdeçal tüketimi konusunda endişeleriniz varsa önceden alerji testi yaptırabilir veya uzman bir doktora danışabilirsiniz.
Zerdeçal Nasıl Tüketilir?
Zerdeçalı takviye olarak alabilir veya baharat olarak kullanabilirsiniz. Zerdeçalla yemek yapmak size çok büyük bir sağlık artışı sağlamazken, onu aşağıdakilere ekleyerek hem lezzetin hem de faydaların tadını çıkarabilirsiniz:
tatlılar
Süt
çorbalar
Yumurtalar
çörek
Kekler
Pirinç ve bulgur pilavı
haşlanmış sebzeler
haber-resadiye.com.tr